Aktualności

Nowotwór złośliwy to choroba, której my, Polacy, boimy się najbardziej – to fakt potwierdzony przez raport „Polki i Polacy, a choroby i zdrowie”, który został przedstawiony na początku 2024 roku w ramach XVIII Forum Organizacji Pacjentów.
Nowotwór to podstępna choroba, która nie pyta o wiek ani o płeć. Jak możemy ochronić przed nim najmłodszych? Jak pomóc dzieciom, aby weszły w dorosłość z ochronną tarczą przed niektórymi chorobami nowotworowymi?

Zapraszamy do przeczytania wywiadu z panią Małgorzatą Podwiką-Baj, lekarzem pediatrą, pracującą na co dzień w przychodni w Zespole Opieki Zdrowotnej w Oławie.

Ostatnio sporo mówi się o szczepieniach przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV). Czy mogłaby pani wyjaśnić, jakie rodzaje nowotworów może wywołać ten wirus?

Małgorzata Podwika-Baj: - Tak, rzeczywiście, od kilku lat, a dokładnie od 2020 roku, funkcjonuje w Polsce program darmowych szczepień przeciwko temu wirusowi, a za najczęstsze następstwo zarażenia tym wirusem podaje się raka szyjki macicy.

Czyli powinniśmy szczepić córki?

Małgorzata Podwika-Baj: - I synów też! – to trzeba podkreślić i głośno o tym mówić. Należy szczepić zarówno dziewczynki, jak i chłopców. Oprócz wspomnianego już raka szyjki macicy, HPV powoduje również raka sromu, pochwy i prącia. Co więcej, ten rodzaj wirusa może być odpowiedzialny także za raka jamy ustnej, gardła, krtani, migdałków czy zatok przynosowych. Zatem nosicielami HPV mogą być osoby obojga płci, a wirus jest przenoszony podczas współżycia lub przez zetknięcie z błonami śluzowymi lub skórą osoby zakażonej.

Czy to znaczy, że każda zarażona osoba zachoruje na raka?

Małgorzata Podwika-Baj: - Na szczęście nie. Ale u niektórych kobiet i mężczyzn zarażenie HPV może przejść w infekcję przewlekłą, która, niewykryta i nieleczona, może prowadzić do stanu przednowotworowego, a w rezultacie – do raka.

W jakim wieku powinno być dziecko, aby zostało objęte programem darmowych szczepień przeciwko HPV?

Małgorzata Podwika-Baj: - Program jest skierowany do dzieci w przedziale wiekowym od 9 do 14 roku życia, które mogą zostać bezpłatnie zaszczepione dwoma dostępnymi na polskim rynku preparatami: Cervarixem, który chroni przed dwoma typami HPV oraz Gardasilem9, chroniący przed dziewięcioma. Natomiast dzieci w przedziale wiekowym od 15 do 18 roku życia mogą skorzystać z jednej bezpłatnej szczepionki, jaką jest Cervarix. Udowodniono, że najlepsze efekty szczepionki uzyskuje się u młodych ludzi, którzy nie rozpoczęli jeszcze współżycia. Nie oznacza to jednak, że aktywność seksualna jest przeciwwskazaniem do szczepień.

A co ze skutkami ubocznymi?

Małgorzata Podwika-Baj: - Każdy lek i każda szczepionka mogą powodować działania niepożądane. Jednak szczepionka przeciwko HPV funkcjonuje już od 2006 roku. Przez te 18 lat monitorowano zarówno jej skuteczność, jak i działania niepożądane, wśród których są m. in. zaczerwienienie, obrzęk lub ból w miejscu wstrzyknięcia, ból głowy, mięśni lub zmęczenie. Natomiast wstrząs anafilaktyczny występuje bardzo rzadko. Zresztą szczepionka, zanim została zarejestrowana w Europejskiej Agencji Leków, przseszła szereg badań klinicznych i jest uznawana za szczepionkę dobrze tolerowaną o bardzo dobrym profilu bezpieczeństwa.

Czy mogłaby pani przedstawić skuteczność tej szczpionki w liczbach?

Małgorzata Podwika-Baj: - Oczywiście, może na przykładzie raka szyjki macicy. W Polsce każdego roku ten rodzaj nowotworu jest wykrywany u ok. 3 000 kobiet. Szczepienia przeciwko HPV zmiejszają zachorowalność o ok. 70%, a preparat, którym najczęściej szczepimy w naszej przychodni – aż o 90%. Te liczby mówią same za siebie. 

Czy można stwierdzić, że szczepienie przeciwko HPV to obecnie jedna z najlepszych inwestycji w zdrowie naszych dzieci?

Małgorzata Podwika-Baj: - Zdecydowanie tak. I w dodatku jedynym kosztem, jaki musimy ponieść, jest dotarcie z dzieckiem na szczepienie, a to stało się jeszcze łatwiejsze, ponieważ od 1 lipca tego roku każda przychodnia ma obowiązek prowadzić szczepienia profilaktyczne przeciwko HPV. Nasza przychodnia rodzinna oczywiście też już zapisuje na szczepienia. Proszę dzwonić do rejestracji (71-30-11-326) i zapisywać dzieci, bo naprawdę warto ochronić je przez tymi rodzajami nowotworów.